Extended Antisemitism: The Case of Poznań

Extended Antisemitism: The Case of PoznańThis article examines contemporary antisemitism in Poznań. The first part of the study reconstructs how the contemporary collective memory in this Polish city was shaped, starting in the interwar period. Referring to earlier contexts, the author points to the founding myth of the medieval legend of the stolen Hosts, which prevails in Poznań. She also retraces the history of antisemitism at the Adam Mickiewicz University. In recent years, the university has disclosed archival records, including those connected with the introduction of ghetto benches and the numerus clausus rule, in this way attempting to atone for disgraceful events in its history. Reflecting on antisemitism in Poznań, the author asks what fuels it in the almost mono-ethnic city that Poznań is today, and introduces the term extended antisemitism. For the purposes of the article, she conducted interviews (using the Delphi technique) with researchers and social activists involved in Jewish issues. Antysemityzm rozszerzony: na przykładzie PoznaniaAutorka bada współczesny antysemityzm w Poznaniu. W pierwszej części opracowania rekonstruuje, jak kształtowała się współczesna pamięć zbiorowa w tym polskim mieście, począwszy od okresu międzywojennego. Następnie, odwołując się do kontekstów, wskazuje na dominujący w Poznaniu mit założycielski średniowiecznej legendy o skradzionych hostiach. Omawia też historię antysemityzmu na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. W ostatnich latach uczelnia ujawnia źródła archiwalne, w tym materiały związane z tworzeniem getta ławkowego i z wprowadzeniem numerus clausus; w ten sposób stara się niejako zadośćuczynić haniebnym wydarzeniom ze swojej historii. Zastanawiając się nad antysemityzmem w Poznaniu, autorka zadaje pytanie, czym napędza się on dziś w niemal monoetnicznym mieście. Wprowadza pojęcie rozszerzonego antysemityzmu. Na potrzeby artykułu przeprowadziła wywiady metodą delficką z badaczami i społecznikami.

Adam Mickiewicz wobec rozwoju cywilizacyjnego i postępu naukowo-technicznego

Celem artykułu jest pokazanie stosunku Adama Mickiewicza do problematyki cywilizacyjnej oraz postępu naukowo-technicznego. Pomimo iż generacja pierwszych romantyków polskich (do której należał Mickiewicz) na ogół interesowała się oraz inspirowała artystycznie nauką i techniką, to w polskiej świadomości kulturowej dość mocno zakorzeniło się poczucie antagonizmu pomiędzy „romantycznym” (intuicyjno-emocjonalnym) a naukowym (racjonalno-empirycznym) oglądem świata, w zasadzie wykluczające możliwość ich pogodzenia. W tej perspektywie (zwłaszcza w przekazie popularnonaukowym) romantycy polscy, na czele z Mickiewiczem, wciąż jeszcze jawią się jako niechętni nauce oraz jej sposobom poznawania świata. Artykuł, na przykładzie refleksji cywilizacyjnych Mickiewicza, pokazuje niejednoznaczność i złożoności stosunku romantyków polskich do tych kwestii. Podstawę źródłową niniejszych rozważań stanowią: utwory literackie Mickiewicza (zaginiona Historia przyszłości, a szczególnie jej pierwsza wersja – petersburska), cykl Prelekcji paryskich (zwłaszcza kurs IV), artykuły prasowe (Wyjątek listu do jednego z redaktorów zamieszczony w „Pielgrzymie Polskim”), a także listy oraz rozmowy poety i jego przyjaciół. Materiały źródłowe zostały poddane analizie i interpretacji w kontekście ustaleń poczynionych dotychczas w literaturze przedmiotu (polskojęzycznej – najobszerniejszej w tym względzie). W artykule wykorzystano opracowania głównie o charakterze historyczno-literackim, historycznym, kulturoznawczym. Zastosowano metodę analizy historyczno-literackiej, z uwzględnieniem szerszego kontekstu historyczno-kulturowego. Z poczynionych analiz i interpretacji płyną następujące wnioski: Mickiewicz, co najmniej od połowy lat dwudziestych XIX wieku, bacznie przyglądał się przemianom cywilizacyjnym związanym z kolejnymi etapami rewolucji przemysłowej oraz ich wielowymiarowym skutkom, czemu dawał wyraz w swoim piśmiennictwie. Namysł Mickiewicza nad cywilizacją i postępem naukowo-technicznym stanowił składową innych refleksji poety, na przykład tych dotyczących oświeceniowego modelu poznania i wiedzy ludzkiej, czy też cywilizacji zachodnioeuropejskiej – wielkomiejskiej, w której poeta żył (mieszkając między innymi w Paryżu). Mickiewicz często łączył swoje refleksje cywilizacyjne również z rozważaniami historiozoficznymi oraz tymi odnoszącymi się do kwestii narodowych. Stosunek poety do postępu cywilizacyjnego nie był jednoznaczny. Według niego zachodzące zmiany dawały zarówno nadzieje związane z przyszłym zastosowaniem wynalazków naukowo-technicznych dla dobra ogółu, jak i budziły niepokój łączący się z przewidywanymi niebezpiecznymi skutkami wielotorowych przemian. Mickiewicz obawiał się przede wszystkim duchowej i moralnej degradacji ludzkości.

Orszak Dionizosa: Waza Townleya i jej poznańskie kopie

At the main entrance to the Adam Mickiewicz Park in Poznań, there are two identical stone vases with ancient motives. The author indicates that they are not merely neoclassical works from the beginning of the 20th century, but copies of the famous Townley Vase dating back to the Roman times. Then, he focuses on the retinue of Dionysus on the main frieze of the vase and discusses all ten figures occurring in it.

Uczestniczki i uczestnicy procesu kształcenia wobec wyzwań kształcenia zdalnego

The article presents the results of study on the challenges faced by distance learning. It was carried out by means of a proprietary online questionnaire among students of pedagogy of the Faculty of Educational Studies at the University of Adam Mickiewicz in Poznań. Conclusions drawn on the basic research results may be helpful in understanding the well-being of students during distance learning.

Lesia Ukrainka’s Crimean Cycles: A Poetic Dialogue with Adam Mickiewicz

This paper examines Lesia Ukrainka’s two lyrical cycles about Crimea, Krymski spohady and Krymski vidhuky, as examples of a poetic dialogue with Adam Mickiewicz’s Sonety krymskie. I begin my analysis by highlighting the diff erent sensibilities of Mickiewicz’s Sonety krymskie and Lesia Ukrainka’s Krymski spohady, and underscore their formal and thematic peculiarities. The paper continues with an examination of Lesia Ukrainka’s second cycle, Krymski vidhuky, as an experiment in drama – a genre that is absent from her fi rst cycle – before situating a dramatic scene, “Ifi heniia v Tavridi,” this cycle’s only text about Crimea’s Hellenic history, within the cultural contexts of Lesia Ukrainka’s oeuvre. In doing so, I argue that Iphigenia’s lament echoes the voice of an exiled poet from Mickiewicz’s sonnets and conclude my analysis by probing reasons behind Lesia Ukrainka’s choice of a Greek (not Tatar) heroine.

Czytanie (o) PRL-u. Z Ryszardem Ćwirlejem rozmawiają Justyna Tuszyńska i Dariusz Brzostek

Ryszard Ćwirlej: sociologist, journalist, and writer; former Polish Television reporter and editor-in-chief of the newscast Telekurier. A lecturer at the Faculty of Political Science and Journalism, Adam Mickiewicz University in Poznań. An author of numerous detective novels and an inventor of Polish “neo-militia literature”, a literary genre depicting the everyday life of the militiamen in the PRL (The Polish People’s Republic).

Pan Tadeusz Adama Mickiewicza: „stara” – „nowa” lektura

In the article „Pan Tadeusz” by Adam Mickiewicz: „old” – „new” reading, the author presented the contextual reading of the epic at school through the prism of the works of Czesław Miłosz (metaphysical and epaphysical reading) and Tomasz Różycki (postmodern epic). The adopted perspective allows us to show the timelessness of the works of Czesław Miłosz (metaphysical and epaphysical reading) and Tomasz Różycki (postmodern epic). The adopted perspective allows us to show the timelessness of the work of a romantic artist, the value of narration as a story about Poland and Poles, as well a story about an individual’s fate and its search for a universal meaning of one’s own existenc.

Know your campus: salient research potential of prostigmatic soil mite fauna (Acariformes: Prostigmata, Endeostigmata) within university campus area

The study provides the list of soil mites from suborder Prostigmata in selected habitats of Morasko Campus of Adam Mickiewicz University in Poznań. Representatives of 21 families belonging to 58 genera and 139 species were found in 20 collected samples. One family, 11 genera and 26 species are new to the fauna of Poland and two species new to the fauna of Europe.